Berat/Berati– Miasto Tysiąca Okien.
Przewodnik po zabytkach, atrakcjach i najciekawszych miejscach.
Berat, jedno z najstarszych i najbardziej malowniczych miast Albanii, jest znane jako „Miasto Tysiąca Okien”. Położone w środkowej części kraju, u podnóża gór, nad rzeką Osum, Berat zachwyca swoją architekturą, historią i urokliwą atmosferą. Wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO miasto jest perłą albańskiej architektury osmańskiej, z białymi domami przylegającymi do wzgórz i licznymi kościołami oraz meczetami, które odzwierciedlają jego wielokulturowoś.
Położenie Beratu
Berat leży w południowej części środkowej Albanii, około 120 km na południowy wschód od stolicy- Tirany. Miasto jest położone nad rzeką Osum, co dodaje mu uroku, zwłaszcza w kontekście malowniczych białych domów, które piętrzą się na wzgórzach. Berat jest otoczony górami Tomorr, co czyni jego krajobraz jeszcze bardziej imponującym.
Miasto to odgrywało ważną rolę w historii Albanii, zarówno jako ośrodek kulturalny, jak i strategiczna forteca. Dziś przyciąga turystów z całego świata, oferując unikalne połączenie piękna natury i bogatego dziedzictwa kulturowego.
Zabytki Beratu
Berat to miasto o bogatej historii, której korzenie sięgają czasów starożytnych. Znane z osmańskiej architektury, zabytkowych kościołów i meczetów miasto, oferuje wiele do odkrycia.
1. Zamek Berat (Kalaja e Beratit)
Zamek w Beracie to jedno z najważniejszych i najbardziej imponujących zabytków miasta. Położony na wzgórzu nad miastem zamek istnieje od IV wieku p.n.e., a w średniowieczu stał się potężną twierdzą. Co ciekawe, wciąż jest zamieszkany, co czyni go wyjątkowym w skali światowej. Spacerując po zamkowych murach, można podziwiać wspaniałe widoki na miasto i okoliczne góry. Wewnątrz zamku znajdują się liczne zabytkowe kościoły, w tym katedra św. Mikołaja, która kryje w sobie skarby albańskiej sztuki sakralnej.
2. Muzeum Onufriego
Muzeum Onufriego, znajdujące się w dawnej katedrze św. Marii w obrębie zamku, jest poświęcone Onufriemu, jednemu z najważniejszych albańskich malarzy ikon z XVI wieku. Muzeum prezentuje bogaty zbiór ikon, dzieł sakralnych oraz rzeźb z różnych okresów. Onufri był znany z wyjątkowej techniki malarskiej i wprowadzenia intensywnych kolorów do albańskiej sztuki ikonograficznej.
3. Dzielnice Mangalem i Gorica
Mangalem to historyczna dzielnica położona na zboczu wzgórza, gdzie wznoszą się charakterystyczne, białe domy z dużymi oknami, które nadały miastu przydomek „Miasto Tysiąca Okien”. Dzielnica była niegdyś zamieszkana przez muzułmanów, a po drugiej stronie rzeki Osum znajduje się Gorica, dawniej zamieszkana przez społeczność chrześcijańską. Obie dzielnice łączą się za pomocą zabytkowego mostu Gorica, który warto zobaczyć. Spacerując po wąskich uliczkach tych dzielnic, można poczuć atmosferę dawnych czasów.
4. Muzeum Etnograficzne
Muzeum Etnograficzne w Beracie mieści się w tradycyjnym osmańskim domu z XVIII wieku. Przedstawia ono życie codzienne mieszkańców Beratu w czasach osmańskich, z bogatą kolekcją przedmiotów, takich jak stroje, meble, narzędzia i wyroby rzemieślnicze. Muzeum to doskonałe miejsce, aby poznać kulturę i historię regionu.
5. Meczet Królewski i Zespół Meczetów
Meczet Królewski (Xhamia e Mbretit), zbudowany został w XV wieku i jest jednym z najstarszych meczetów w Albanii. Jest to imponujący przykład osmańskiej architektury religijnej. Warto także odwiedzić Meczet Białej Kopuły (Xhamia e Plumbit) oraz Meczet Ołowiany, które są równie pięknymi zabytkami islamskiej architektury sakralnej.
Najważniejsze atrakcje w Beracie
Poza zabytkami historycznymi, Berat oferuje także wiele innych atrakcji, które można odkrywać, spacerując po tym malowniczym mieście.
1. Most Gorica
Most Gorica to kamienny most z XVIII wieku, który łączy dzielnice Mangalem i Gorica. Jest to jeden z najpiękniejszych zabytkowych mostów w Albanii i doskonałe miejsce na spacer oraz robienie zdjęć. Most ten stanowi ważny symbol jedności między społecznościami muzułmańską i chrześcijańską, które niegdyś mieszkały po przeciwnych stronach rzeki.
2. Rzeka Osum i Kanion Osum
Rzeka Osum, przepływająca przez Berat, dodaje miastu uroku, zwłaszcza wiosną, kiedy jej wody są najbardziej wartkie. Niedaleko Beratu znajduje się także Kanion Osum, który jest jednym z najpiękniejszych naturalnych miejsc w Albanii. Kanion oferuje możliwość spływów kajakowych, a wysokie ściany kanionu oraz liczne wodospady sprawiają, że jest to wyjątkowe miejsce do zwiedzania.
3. Góra Tomorr
Góra Tomorr, położona w pobliżu Beratu, to święta góra dla miejscowej ludności, zarówno dla muzułmanów, jak i dla chrześcijan. W sierpniu odbywa się tu pielgrzymka na cześć św. Abaza Ali, co czyni to miejsce szczególnie ważnym kulturowo i religijnie. Tomorr to także doskonałe miejsce na piesze wycieczki, z których można podziwiać piękne widoki na Berat i okolice.
4. Targ w Beracie
Spacer po targu w Beracie to doskonała okazja, aby poznać lokalne produkty i rękodzieło. Można tu kupić tradycyjne wyroby, takie jak dywany, ceramikę, biżuterię oraz świeże produkty spożywcze, w tym owoce, warzywa i miód. Targ to miejsce, gdzie można poczuć autentyczny klimat miasta i jego mieszkańców.
Atrakcje kulinarne w Beracie
Berat to doskonałe miejsce, aby spróbować tradycyjnych dań kuchni albańskiej. W mieście znajduje się wiele restauracji serwujących regionalne specjały, takie jak:
• Byrek – tradycyjne ciasto z różnymi nadzieniami, najczęściej serowym lub mięsnym.
• Tave Kosi – narodowe danie Albanii, zapiekanka jagnięca z jogurtem.
• Baklava – słodkie ciasto z orzechami, popularne w całym regionie bałkańskim.
Restauracje w Beracie często oferują także lokalne wina, ponieważ region ten jest znany z produkcji win, szczególnie odmian takich jak Shesh i Bardhë i Shesh i Zi.
Berat to miasto o wyjątkowej atmosferze, pełne zabytków, malowniczych widoków i wspaniałych miejsc do odkrywania. Jego bogata historia, piękna architektura i wyjątkowe położenie nad rzeką Osum sprawiają, że jest to jedno z najpiękniejszych miejsc w Albanii.